Όλοι οι γονείς του κόσμου θέλουμε να προσφέρουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε στα παιδιά μας με αποτέλεσμα, ειδικά στο πρώτο μας παιδί, να πέφτουμε συχνά στην παγίδα της υπερβολής. Τα πράγματα ξεκινούν πάντοτε από τη διάθεσή μας να μην του λείψει τίποτα και να ικανοποιήσουμε την κάθε του επιθυμία, που, όταν είναι μικρό ακόμη το παιδί, μπορεί να σημαίνει ένα παιχνιδάκι της τάξεως των 2€ από το περίπτερο, το οποίο όμως εξελίσσεται σταδιακά σε καθημερινή συνήθεια και το παιδί μας μαθαίνει τελικά πως η μαμά και ο μπαμπάς του παίρνουν ό,τι ζητήσει. Άλλωστε η συζήτηση για το χρήμα είναι κάτι που μας κάνει όλους να αισθανόμαστε άβολα σε κάθε επίπεδο και τελικά προτιμούμε να πάρουμε αυτό το «κάτι» που κάθε φορά ζητάει, παρά να αρχίσει να κλαίει ή να νιώσει μειονεκτικά. Κάθε φορά σκεφτόμαστε «τι αξία έχουν 2, 5 ή 10€ προκειμένου να χαρεί το παιδί μου;». Θεωρητικά αυτό είναι εξαιρετικά σωστό, όμως το θέμα είναι το παιδί να κατανοεί σιγά σιγά την αξία του χρήματος πραγματικά και όχι απλώς να του λέμε κάτι του τύπου «η μαμά δεν έχει λεφτά», όταν μιλάμε για κάτι πιο ακριβό ή όταν απλώς δεν θέλουμε να του αγοράσουμε το τάδε ή το δείνα που ζητάει τη συγκεκριμένη στιγμή. «Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς να αρχίσουμε να διδάσκουμε στα παιδιά μας την αξία και τη χρηστή διαχείριση του χρήματος», λέει η Beth Kobliner, οικονομολόγος, βραβευμένη συγγραφέας και συνδημιουργός του προγράμματος «Money as You Grow» που προσφέρει μαθήματα οικονομικής διαχείρισης για παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους στις ΗΠΑ. Το θέμα λοιπόν είναι να ξεκινήσουμε από νωρίς, όχι αναγκαστικά να τους στερούμε πράγματα, αλλά να τους διδάσκουμε την αξία της καρτερικότητας, της αποταμίευσης και της κατάκτησης ενός οικονομικού στόχου, προετοιμάζοντάς τα και για την μετέπειτα ζωή τους, όπου δεν θα υπάρχει κάποιος που μαγικά θα τους προσφέρει τα πάντα στο πιάτο.
3+1 Τρόποι για να Κατανοήσει το Παιδί σου την Έννοια του Χρήματος
-
Μην Αποφεύγεις να Φέρνεις το Παιδί σε Επαφή με τον «Πειρασμό».
Συχνά ακούμε γονείς που αποφεύγουν να παίρνουν μαζί το παιδί τους για ψώνια ή να το βάζουν μέσα σε καταστήματα με παιχνίδια, για να μην θέλει να πάρει τα πάντα και αναγκάζονται να του λένε διαρκώς «όχι». Η μέθοδος αυτή απλώς παρατείνει την αντιμετώπιση του προβλήματος και κάνει το παιδί να χάνει την επαφή με τον πραγματικό κόσμο. Τα παιδιά καταλαβαίνουν από πολύ μικρή ηλικία αυτό που τους εξηγούμε με ωραίο και απλό τρόπο και πειθαρχούν πολύ καλύτερα στους κανόνες από όσο νομίζουμε. Έτσι αντί να αποφεύγεις το παιχνιδάδικο ή το περίπτερο, μπορείς πολύ απλά να θέσεις συγκεκριμένα όρια και να του τα εξηγήσεις, όπως πχ. «Θα παίρνουμε ένα παιχνιδάκι από το περίπτερο κάθε Σάββατο. Αύριο που είναι Σάββατο θα το πάρεις, τώρα θα πάρουμε μόνο την εφημερίδα του μπαμπά» ή «Θα πάμε μαζί στο παιχνιδάδικο, αλλά μπορείς να διαλέξεις μόνο ένα πράγμα μέχρι 10€» ή «Αυτό που θέλεις είναι πολύ ακριβό, τώρα μπορούμε να πάρουμε κάτι πιο φθηνό και, αν το θέλεις ακόμη τότε, μπορούμε αυτό να το πάρουμε στα γενέθλιά σου». Στη συγκεκριμένη τεχνική είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην αποκλίνεις ποτέ από τα όρια που έχεις θέσει, ώστε το παιδί να κατανοεί πως δεν μπορεί «να σε ρίξει» με κλάματα και γκρίνιες. Επίσης μην φοβάσαι να χρησιμοποιείς τους όρους «ακριβό» και «φθηνό», ενισχύοντάς τους και με παραδείγματα στην καθημερινή σας ζωή, όπως «θα πάρουμε αυτό το γιαούρτι, γιατί είναι πιο φθηνό και εξίσου ποιοτικό με το άλλο δίπλα».
-
Δώσε στο Παιδί την Ευκαιρία να Κατανοήσει την Έννοια της Ανάγκης.
Το παράδειγμα είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσουν και να συναισθανθούν τα παιδιά το κάθε τι. Έτσι κατά τη βόλτα σας στα μαγαζιά πες πχ. «Αν πάρεις αυτό το παιχνίδι που είναι ακριβό, δεν θα έχουμε χρήματα να αγοράσουμε το παιδικό μπουφάν που έχεις ανάγκη για το σχολείο» ή «Θα μπούμε σε αυτό το μαγαζί που έχει βρεφικά ρούχα οικονομικά για το μωρό μας, για να μας μείνουν χρήματα να πάρουμε τα παπούτσια που έχεις ανάγκη για το ποδόσφαιρο» ή «Επειδή χρειάζεσαι αθλητικές φόρμες παιδικές για την προπόνηση αυτό το μήνα, δεν μπορούμε να πάρουμε τώρα αυτό το video game» κλπ.
-
Επίτρεψε στο Παιδί σου να Διαχειρίζεται Χρήματα.
Γενικά το πότε ο γονιός θα επιλέξει να δίνει χαρτζιλίκι στο παιδί του και τι ποσό θα είναι αυτό, είναι μία καθαρά προσωπική υπόθεση. Όμως το χαρτζιλίκι είναι η πρώτη επαφή του παιδιού με τη διαχείριση του χρήματος και μπορεί να του δώσει πολύτιμα μαθήματα για την μετέπειτα ζωή του. Επίλεξε, ιδίως στις μικρές ηλικίες, να δίνεις ένα μικρό ποσό καθημερινά και όχι εβδομαδιαία, ώστε το παιδί να μυηθεί σταδιακά στη διαχείρισή του και να μην πέσει κατευθείαν στα βαθιά. Καλύτερο είναι να του δίνεις κέρματα για αρχή, που είναι πιο εύκολα στον υπολογισμό, καθώς τα ρέστα μπερδεύουν τα παιδιά, και σε καμία περίπτωση να μην του δώσεις νωρίτερα το χαρτζιλίκι της επόμενης ημέρας, αν ξοδέψει με τη μία το σημερινό.
+1. Βάλτε Mαζί ένα Στόχο και Μύησε το στην Αποταμίευση.
Θέσε μαζί με το παιδί έναν στόχο, πχ. να αγοράσει κάποιο παιχνίδι που θέλει πολύ. Καλό είναι ο στόχος να μην είναι κάτι εξαιρετικά ακριβό, γιατί τότε θα πρέπει να περιμένει πολύ καιρό για να τον κατακτήσει, κάτι που κουράζει τα παιδιά και τα μπερδεύει. Εξήγησέ του πως για να κατακτήσει το στόχο του πρέπει κάθε μέρα να κρατάει ένα Χ ποσό από το χαρτζιλίκι του και να το βάζει στην άκρη, ώστε να φτάσει στο στόχο του στο Ψ χρονικό διάστημα. Πχ. αν αυτό που θέλει κάνει 20€ και βάζει στον κουμπαρά 1€ την ημέρα, τότε θα το πάρει σε 20 ημέρες. Ο χρόνος που θα χρειαστεί σε συνάρτηση με το ποσό που θα αποταμιεύει καθημερινά κάνει το παιδί να κατανοεί την έννοια του χρόνου και του χρήματος σε συνδυασμό με την έννοια της αποταμίευσης, ενώ του μαθαίνει να έχει υπομονή και να είναι καρτερικό για να κατακτήσει τον όποιο στόχο του.